Panele laminowane pojawiły się na rynku stosunkowo niedawno – kilkanaście lat temu. Bardzo szybko podbiły serca osób urządzających swoje mieszkania. Różnorodność cen, wzorów, a przede wszystkim prosty montaż spowodowały, że panele te zagościły w domach wielu ludzi. Niestety nie można powiedzieć, że na zawsze. Dowiedz się, na co należy zwrócić uwagę przy zakupie paneli, jak je montować, a później pielęgnować, by dobrze służyły długie lata.
Panele laminowane – jak to jest zrobione?
Panele laminowane składają się z kilku warstw, które w procesie produkcji zostają połączone w jedną całość. Główną część paneli stanowi płyta drewnopochodna. Najczęściej jest to płyta HDF lub MDF. Płyty te są produktami drewnopochodnymi powstałymi w wyniku sprasowania włókien drzewnych z dodatkiem organicznych związków łączących i utwardzających je pod wpływem wysokiego ciśnienia i temperatury.
MDF (Medium Density Fibreboard) to średnio gęsta płyta, używana często do produkcji mebli i elementów wykończenia wnętrz.
Płyty HDF (High Density Fibreboard) charakteryzują się natomiast dużą twardością i podwyższoną gęstością. Stosuje się je także w meblarstwie (np. tylne ścianki szaf, dna szuflad itp.), budownictwie i do produkcji elementów aranżacji wnętrz.
Płyta pokryta jest warstwą dekoracyjną, która nadaje panelom określony wygląd – laminowane panele doskonale imitują większość rodzajów drewna, ale warstwa z wzorem może także z powodzeniem „udawać” np. płytki ceramiczne lub metal.
Spód płyty jest zabezpieczony specjalnym papierem stabilizującym, który chroni panele przed zmianą rozmiarów i kształtów pod wpływem temperatury i ciśnienia.
Każdy panel wykończony jest specjalnym materiałem tzw. warstwą overlay, chroniącą przed ścieraniem i zabrudzeniami. Zwykle warstwa ta jest zrobiona z melaminy – odpornej na zarysowania żywicy.
Zanim wybierzesz…
Na rynku można znaleźć bardzo wiele typów paneli laminowanych, różniących się od siebie nie tylko wzornictwem, rodzajem płyty nośnej i ceną, ale także bardzo istotnymi parametrami jakimi są ścieralność i użyteczność.
Ścieralność paneli laminowanych klasyfikuje się według normy EN 13329. Na jej podstawie możemy wyróżnić pięć klas – od AC1 (panele o najniższej odporności) do AC5 (najtrwalsze panele, sprawdzające się nie tylko w domach, ale również w budynkach o dużym natężeniu ruchu np. pomieszczeniach użyteczności publicznej).
Klasa użyteczności paneli określa natomiast ich przeznaczenie w zależności od natężenia ruchu w danym pomieszczeniu. Możemy wyróżnić sześć klas:
- 21 – panele, które sprawdzą się w sypialni, gabinecie, pokoju gościnnym;
- 22 – panele do salonu jadalni, pokoju dziecięcego;
- 23 – panele do korytarza, kuchni, salonu;
- Klasy 31, 32 i 33 są przeznaczone do pomieszczeń użyteczności publicznej (im wyższa druga cyfra, tym wyższa użyteczność).
Dzięki tym parametrom możemy szybko upewnić się, jaki rodzaj paneli jest nam potrzebny.
Kryterium pomieszczenia, w którym będą układane panele jest jednym z podstawowych, które powinno się brać pod uwagę przy ich doborze, ale nie jedynym. Przemyśl je wszystkie, jeśli chcesz by Twoja podłoga prezentowała się ładnie przez wiele lat.
Przy zakupie warto więc zwrócić uwagę na takie informacje, jak:
- czy można je stosować z ogrzewaniem podłogowym (jeśli takie posiadamy lub planujemy instalację)
- jaką gwarancję daje na swoje panele producent – w przypadku paneli laminowanych jest to zwykle od 10 do 25 lat
- grubość paneli – w przypadku mieszkań powinna wynosić minimum 7-8 milimetrów
Podłogi panelowe są zwykle dość głośne, dlatego nie możemy zapomnieć także o zakupie maty wyciszającej, a także folii paroizolacyjnej, która zabezpieczy panele przed wilgocią.
Pułapki podczas montażu
Panele laminowane będą służyły dobrze tylko wtedy, kiedy zostaną położone zgodnie z kilkoma podstawowymi zasadami.
Po pierwsze podłoże, na którym zamierzamy układać panele laminowane musi być czyste, suche, stabilne i wyrównane. Nierówności nie mogą przekraczać 2 mm na metr bieżący podłogi. Dopiero na wyrównanym terenie można ułożyć folię paroizolacyjną, a na nią odpowiedni podkład.
Każdy pojedynczy panel musi zostać także sprawdzony pod kątem występowania uszkodzeń, które widać gołym okiem (odłamania, inna kolorystyka). Przeoczenie takich usterek może spowodować zniszczenie podłogi.
Pomiędzy wszelkimi elementami stałymi, prostopadłymi do podłogi (np. ściany, progi, rury) należy zachować co najmniej 10 mm odstępu, zwanego szczeliną dylatacyjną. Jest to bardzo istotne ponieważ podłogi laminowane pod wpływem zmian temperatury i poziomu wilgotności „pracują”, czyli rozszerzają się lub kurczą.
System montażu paneli laminowanych zależy od producenta. Dawnej ich krawędzie były łączone za pomocą kleju. Teraz na rynku są już właściwie tylko panele łączone za zatrzask, czyli click – dzięki temu prawidłowo położona podłoga daje się bez problemu zdemontować i ponownie założyć w innym pomieszczeniu.
Aby podłoga prezentowała się zgodnie z naszymi oczekiwaniami, należy układać panele wzdłuż głównego źródła światła.
Montaż podłogi laminowanej powinien odbywać się w temperaturze 18-22 stopni Celsjusza i wilgotności nie przekraczającej 70 %. Zapakowane paczki z panelami powinny się aklimatyzować do temperatury otoczenia przez około 48h. Wynika to z faktu, iż nie wiemy w jakich warunkach panele były przechowywane w magazynie, a jak każdy materiał drewnopochodny panele „pracują” pod wpływem zmian temperatury – czyli zmieniają swoje wymiary.
Użytkowanie i pielęgnacja
Panele laminowane to materiał na podłogi, o który trzeba szczególnie dbać – nie nadają się bowiem do renowacji – nie można ich cyklinować ani lakierować. Raz zniszczone, takie już pozostaną, a jednym wyjściem będzie ich wymiana.
Najczęściej powierzchnia paneli laminowanych wykonana jest z żywicy melaminowej, która jest odporna na zarysowania, ale nie całkowicie. Podłogę mogą porysować np. ostre przedmioty i dlatego każdy producent zaleca stosowanie szczególnych środków ostrożności.
Panele uszkadzają także np. nóżki mebli (stołów, krzeseł, szafek) podczas ich przesuwania. Aby temu zapobiec zaleca się używanie filcowych podkładek. W przypadku obrotowych krzeseł na kółkach należy stosować specjalne maty ochronne, o których szczegółowo możesz poczytać w artykule pt. „Podłogi bez skazy – maty ochronne”. Podłogi z paneli laminowanych mogą także zniszczyć zwierzęta domowe o ostrych pazurach.
Panele laminowane można uszkodzić także piaskiem czy żwirem, który przyczepia się do butów. Należy zatem pamiętać o korzystaniu z wycieraczki przed wejściem do pomieszczenia wyłożonego panelami.
Wilgotność pomieszczeń, w których używane są panele powinna mieścić się w granicach 40 – 60% przez cały rok – pozwoli to na ograniczenie naturalnej pracy drewna.
Zabrudzone panele z reguły wystarczy wyczyścić za pomocą mopa, miotły czy odkurzacza (koniecznie z miękką nakładką ze szczotką). Należy jednak pamiętać, że mycie paneli na mokro nie jest wskazane ze względu na możliwość ich uszkodzenia – zaleca się natomiast czyszczenie ich za pomocą lekko zwilżonej ścierki, mopa itp. W przypadku śladów pozostawionych przez gumę lub tłuszcz należy stosować się do zaleceń producenta np. firma Arbiton zaleca usuwanie ich acetonem. Podobnie Quick-Step, który zapewnia, że organiczne rozpuszczalniki (np. benzyna lakiernicza czy rozcieńczalnik) w żaden sposób nie uszkodzą podłogi, jeśli będzie się je nakładać na szmatkę, a nie bezpośrednio na podłogę. Quick-Step ma również w swojej ofercie specjalny odplamiacz w markerze (Quick-Step Force), który umożliwia precyzyjne usunięcie kłopotliwych i trudno usuwalnych zabrudzeń.
W przypadku silniejszych zabrudzeń na większej powierzchni należy użyć środka do czyszczenia, takiego jak np. preparat SANN PROFI, który jest przeznaczony specjalnie do czyszczenia i pielęgnacji tego paneli laminowanych. Na rynku jest bardzo wiele tego typu produktów, różnią się nie tylko ceną, ale także i przeznaczeniem. W asortymencie wielu firm mamy np. środki w spray’u, co znacznie ułatwia czyszczenie, preparaty w postaci bardziej skoncentrowanej – przeznaczone do usuwania silnych zabrudzeń, środki do mycia z nabłyszczaczem lub same nabłyszczacze.
Większość producentów paneli poleca także własne środki do pielęgnacji podłóg. Quick-Step oferuje np. zestaw do pielęgnacji przeznaczony do czyszczenia podłogi na sucho lub wilgotno, na który składa się ściereczka z mikrowłókien i środek czyszczący. Także firma Kronopol do pielęgnacji poleca swoje środki: Perfect Floor Mat, Perfect Floor Classic (delikatnie nabłyszczający) czy wygodny Perfect Floor Classic Spray – myjący i nabłyszczający.
W przypadku drobnych uszkodzeń paneli można spróbować je naprawić za pomocą specjalnego kitu w kolorze drewna. Firma Quick-Step oferuje dwa produkty do renowacji paneli (we wszystkich kolorach podłóg tej firmy) – Quick-Step Fix – pasta do drobnych uszkodzeń powierzchni oraz Quick-Step Kit do wypełniania szczelin w podłodze.
Poważniejsze uszkodzenia podłogi można naprawić jedynie wymieniając jeden lub kilka paneli – nawet jeśli problem dotyczy środkowej części podłogi. Jest to jednak możliwe tylko w przypadku paneli łączonych bezklejowo.
Tymczasem w przypadku paneli tak jak w życiu – lepiej zapobiegać niż leczyć. Panele laminowane nie powinny sprawiać wielu kłopotów – wystarczy pamiętać o tych kilku zasadach.
ZDANIEM EKSPERTA – Anna Wopanowicka, Country Manager Balterio
Na co należy zwracać uwagę przy zakupie paneli laminowanych?
Najlepiej jest kupić dobre, trwałe oraz piękne panele, pasujące do wymarzonego wnętrza. Balterio oferuje markowe i eleganckie panele laminowane o najlepszej jakości, jest niemal stwórcą w odtwarzaniu natury. Przy zakupie paneli warto jest zwrócić uwagę na następujące czynniki:
- klasa ścieralności
- grubość deski
- strukturę
- wykończenie (z V-fugą lub bez)
- okres gwarancji
- odpowiedni dekor
Panele należy dopasować odpowiednio do pomieszczenia i jego intensywności ruchu. Musimy więc zwrócić uwagę na odpowiednią klasę ścieralności i jej przeznaczenie. Następnie dobieramy styl deski: nowoczesne, klasyczne, country lub egzotyczne… Warto też sprawdzić, jakie akcesoria proponuje producent i czy są odpowiednio dopasowane kolorystycznie. Radziłabym tez dokładnie zapoznać się z instrukcją montażu oraz z zakresem gwarancji.
Jak pielęgnować taką panele?
Balterio zaleca pielęgnację paneli zwykłą wodą. Należy to robić wyłącznie lekko wilgotną ściereczką. W przypadku tłustych plam przyda się zmywacz do paznokci, jest idealny i zwykle dostępny w każdym domu. Będzie to aż nadto wystarczająca pielęgnacja i mamy więcej czasu dla siebie i rodziny. Niektóre środki do mycia paneli pozostawiają smugi lub maja właściwości ścierne, należy więc bardzo uważać przy ich stosowaniu.
Na co należy zwracać uwagę przy montażu, tak by podłoga jak najdłużej służyła i nie ulegała uszkodzeniom?
Radziłabym wszystkim, aby dokładnie zapoznali się z instrukcją montażu. Układanie paneli nie jest trudne, ale wymaga przestrzegania kilku zasad: równe, czyste i suche podłoże; 48-godzinna aklimatyzacja paneli; folia paroizolacyjna lub odpowiedni podkład z folią paroizolacyjną; stosowanie odpowiednich bloczków dylatacyjnych (8-10mm) i usunięcie ich przed montażem listwy (deski nie mogą stykać się ze ścianą lub inna przeszkodą); w przejściach do innych pomieszczeń, w połączeniu z innym rodzajem podłóg oraz na każde 10 mb paneli należy zastosować profil dylatacyjny, łączący lub zakończeniowy.
Po montażu wszystkie nóżki od mebli należy podkleić filcem. Pod meble na plastikowych kółkach należy ułożyć odpowiednio duże podkładki lub wymienić kółka na gumowe. Dobrze jest też zaopatrzyć się w dobrej jakości wycieraczkę, aby ta zbierała piach oraz wilgoć.
Jeśli tak zabezpieczymy podłogę, będzie nam służyła przez wiele lat.
Co może źle wpływać na stan podłogi i jak się przed tym chronić?
Na zły stan podłogi może wpłynąć:
- brak zabezpieczenia ostrych nóżek mebli
- wnoszenie dużych ilości piachu
- nadmierna wilgoć lub długotrwałe zalanie wodą
- wadliwy montaż, a zwłaszcza brak odpowiedniej dylatacji
- wszelkiego rodzaju uszkodzenia mechaniczne
Im lepsze jakościowo panele tym dłużej wytrzymają te wszystkie testy.
Data dodania: 29.09.2010