Rustykalizm to jeden z najmodniejszych obecnie stylów w wystroju wnętrz. Posiada wiele odmian, w zależności od kraju czy regionu . Czym innym jest styl zakopiański zwany witkiewiczowskim, a czym innym kurpiowski czerpiący z folkloru Kurpiów. Ogólnie możemy go podzielić na typowo wiejski oraz dworkowy. Próbował je połączyć Stanisław „Witkacy” Witkiewicz tworząc pod koniec XIX wieku styl zakopiański. Twierdził, że „szło nie o zbudowanie jeszcze jednej pięknej i typowej chaty, szło o co innego: o zbudowanie domu, w którym byłyby rozstrzygnięte wszelkie wątpliwości co do możności pogodzenia ludowego budownictwa z wymogami bardziej złożonych i wyrafinowanych potrzeb wygody i piękna.” Ale zacznijmy od początku.
Rustykalizm wiejski
Na początku była prosta, wiejska chata. Klepisko, bielony piec w izbie kuchennej, stara miotła w kącie i drewniana balia do mycia. Potem dodawano ozdoby: pawie oczka, leluje, wycinanki, koronkowe serwetki i tęczowe bieżniki. I to właśnie te subtelne dodatki, drewniane figurki i plecione makaty kojarzą nam się z folklorem, który ma przecież mnóstwo odmian zależnych od regionu, w którym powstał. Ogólnie jednak, bez względu na to czy to Kurpie czy Śląsk czy Bieszczady, cały ten nurt w architekturze wnętrz możemy nazwać stylem wiejskim.
Jeśli w naszym mieszkaniu nie są zamontowane, możemy zrobić to sami. Mogą być z prawdziwego drewna, które montujemy na haki albo z gipsu, które pomalujemy brązową farbą.
W przejściach pomiędzy pokojami możemy zdemontować drzwi, ale koniecznie pozostawmy drewniane framugi. Pomalujmy je na biało lub postarzmy.
Nie montujmy plastikowych okien, bo mogą zepsuć cały efekt. Pokuśmy się o drewniane ramy, które obecnie są tak samo szczelne i wytrzymałe, jak te wykonane z PVC.
Najważniejsze, żeby w stylu rustykalnym trzymać się naturalnych materiałów. Wykorzystujmy kamienie, skórę, zamsz, cynę, metal, i patynowaną stal. Unikajmy sztucznych materiałów. Plastikowe doniczki zastąpmy ceramicznymi lub glinianymi, tafle luster ozdabiajmy ciężkimi, drewnianymi ramami.
Kolory
To natura dyktuje styl wiejski, dlatego kolory powinny wypływać prosto z niej. Pastelowe ściany, delikatne błękity, rozmyte zielenie, biel. Popularne są także barwy gliny i węgla.
Jeśli jesteśmy szczęściarzami i posiadamy mieszkanie zbudowane z czerwonej cegły, pokażmy ją. Naturalny kolor cegły świetnie kontrastuje z bielą a także dobrze harmonizuje z ultramaryną.
Tkaniny
W tradycyjnych, wiejskich chatach królowały bawełna, wełna i len. Tkaniny wytwarzano samodzielnie. Z czasem do naturalnych kolorów tych materiałów zaczęto dodawać wzory, charakterystyczne dla regionu, w którym mieszkali gospodarze. Styl rustykalny czerpiący z folkloru chętnie wykorzystuje motywy wycinanek kurpiowskich, wzroów kaszubskich, łużyckich i innych. Obecnie aranżacje w stylu wiejskim skupiają się jednak na prostych wzorach pasków, kratek i elementów roślinnych.
Sypialnia to było miejsce, w którym odpoczywano po ciężkim dniu pracy w polu. Łóżko musiało być więc szczególnie wygodne. Zazwyczaj było nieduże, ale ciężkie i koniecznie drewniane.
Jeśli urządzamy sypialnię w stylu wiejskim zadbajmy o szczegóły. Jak przystało na prawdziwych miłośników stylu wiejskiego śpijmy pod grubą pierzyną. Jedna poduszka to stanowczo za mało. Powinno ich być jak więcej, a każda z nich wypełniona pierzem. Ciężka kołdra pachnąca krochmalem i maglem przywoła wspomnienia wiejskiego mleka i ciepłego chleba prosto z pieca.
Meble
Meble muszą być drewniane. Niewielkie, ale masywne. Wykończone przecierką, ługiem, bejcą lub woskiem. Jeśli zdecydujemy się na barwienie mebli, stosujmy tylko naturalne kolory, przy czym nie zamalowujmy struktury drewna. W stylu dworkowym meble mogą być zdobione detalami wykonanymi z żelaza albo mosiądzu.
Kuchnia to miejsce, w którym skupiało się życie na wsi. To stamtąd rozchodziły się głębokie zapachy, które przyciągały gości. Do aranżowania kuchni w stylu wiejskim przyłózmy się więc ze szczególną starannością. Sprzęt, który się w niej znajdzie powinien być stylizowany na urządzenia z poprzednich epok.
Okap kuchenny powinien wyglądać jak piec chlebowy. Ustawmy na nim gliniane naczynia, które niekoniecznie muszą być przez nas używane w codziennym przygotowywaniu posiłków. Mogą stanowić po prostu ozdobę, która przywoła ducha epoki.
We współczesnym rustykalizmie w kuchniach często spotykane jest mocowanie drzwiczek szafek do murków z cegieł albo wstawianie gotowych szafek pomiędzy cegły. Murki budowane są albo z prawdziwych cegieł albo z płyty wiórowej, która jest obkładana płytkami ceramicznymi.
Poszukując mebli do pomieszczeń w stylu rustykalnym wybierzmy się na targ staroci. Tam z pewnością znajdziemy stare, podniszczone skrzynie czy zegary z kukułką. Nie odnawiajmy ich. Styl rustykalny to imitacja przeszłości. Wnętrza urządzane w tym stylu powinny wywoływać wrażenie epokowych, ciągłości tradycji. Im więcej sprzętów, które sprawią wrażenie jakby stały w pokoju od lat, tym lepiej.
Dodatki
Rękodzieło, rzemiosło ludowe, ręcznie wykonane serwety, chodniki, bieżniki. Ozdobą może być piec kaflowy lub piec wolnostojący tak zwana „koza”.
W kuchni naczynia z gliny i ceramiki, oraz wikliny. Wiklinowe mogą być meble: krzesła, kosze, tace. Gliniane misy, dzbany i garnki muszą znaleźć się w wiejskiej kuchni. Urządzając dom warto zajrzeć do Cepeli, w której znajdziemy ogromny wybór makatek i figurek dopełniających styl wiejski.
W kuchni nie powinno zabraknąć suszony ziół oraz kwiatów. Można zawiesić je w całym pomieszczeniu. Na okapie powinien znaleźć się czosnek zapleciony w warkocz oraz suszone grzyby i papryczki.
Styl rustykalny to nie tylko wystrój wnętrza. To często cały sposób na życie. Spróbujmy zasmakować w własnoręcznie pieczonym chlebie czy naturalnych ziołach z własnego ogródka na parapecie. W takim domu nie tylko będzie widać styl rustykalny, ale także będzie można wyczuć go w powietrzu.
Podłoga
Naturalna! Jeśli drewno to tylko olejowane lub woskowane. Lakierowane podłogi nie pasują do tego stylu. Im mniej wygładzona powierzchnia, tym lepiej, wybierajmy więc deski z widocznymi sękami i spękaniami. Podłoga może być ciemna lub jasna- wybór zależy od nas. Prawdziwa wiejska podłoga drewniana układana była na legarach. Dzięki temu skrzypiała pod stopami. Współcześnie można się pokusić o ten typ montażu, ale trzeba liczyć się z większym wydatkiem.
Z bogatej oferty podłóg szczególnie polecane do stylu rustykalnego są deski:
Quercus. Kolekcja Fuego: Kuhailan, Etna, Vesuvius, Smoked. Kolekcja Medieval: Camelot, Avalon, Cyd. Kolekcja Sadyba: Poemat Cygana, Leśne Jezioro, Karczemne Łakocie. Kolekcja Stara Sadyba: Ułański Mazur, Raptorny Juhas, Tańczący Hucuł. Kolekcja Koloryt: Błękitny Sen, Karmazynowy Blask.
Serenzo z linii Country. W szczególności Epoca 1500 Fumo.
W kuchni oprócz drewna można położyć płytki ceramiczne w kolorze ceglanym lub złoto-brązowym.
Rustykalizm dworkowy
Na ścianach portrety Kościuszki, Rejtana, Korsaka i innych. W tle stary zegar kurantowy stał u wejścia do Zosinej alkowy. Tak przedstawia się najsłynniejszy polski opis wnętrza rustykalnego. Czerpiąc z Mickiewicza, podpatrując Soplicowo możemy urządzić własne wnętrza w stylu rustykalizmu dworkowego
Styl dworkowy różni się od wiejskiego przede wszystkim poziomem wykończenia mebli i dodatkami. Meble w stylu dworkowym są politurowane, to kredensy i witryny w których można wyeksponować porcelanę lub srebra.
Na parapetach „donice z pachnącymi ziołki, geranium, lewkonia, astry i fijołki” jak pisał Mickiewicz.
W dawnym dworku powinien znaleźć się kominek, przy którym zasiada rodzina popijając miody i nalewki. W jadalni lub kuchni , podobnie jak w stylu wiejskim ustawiamy duży stół z krzesłami. Ma on jednak inny charakter niż wiejski, jest lakierowany, ozdobny. Zarówno stół, jak i krzesła mogą wspierać się na giętych nogach i posiadać rzeźbienia.
Na ścianach oprócz obrazów przodków i bohaterów narodowych – powinniśmy bowiem pamiętać i być dumni z tego skąd pochodzimy – możemy zawiesić skrzypce i inne instrumenty. Świadczą one o wysokiej kulturze panującej w domu i stanowią ciekawy dodatek w pokoju.
Ściany i sufity w stylu dworkowym są zazwyczaj wykończone drewnem. Obłożone boazerią dodają pomieszczeniu elegancji.
Dzisiejszy rustykalizm
Aranżacja wnętrza w stylu rustykalnym nie należy do łatwych. Łatwo jest przesadzić z dodatkami albo zagubić klimat w zbyt dużej ozdobności jeśli postawimy na dworskość. Najlepiej znaleźć złoty środek i wprowadzać do nowoczesnych wnętrz rustykalizm w formie dopasowanej do potrzeb. Paski na tkaninach, lniane pokrycia mebli, naturalne kolory i materiały – to współczesny styl rustykalny.
Wszelkie nowoczesne sprzęty należy ukryć. Nie mogą stanowić centralnych punktów w pokojach. W pokoju rustykalnym gromadzimy się przy stole lub kominku, a nie przed telewizorem. Kominek powinien być bielony lub obłożony szorstkim kamieniem albo cegłą.
Urządzając dom w stylu rustykalnym pamiętajmy o naturze. Styl rustykalny jest ponadczasowy i na pewno nie znudzi nam się szybko. Zaletą wnętrz wiejskich jest dodatkowo fakt, że łatwo przearanżować je, zmieniając dodatki na przykład z kurpiowskich na łowickie. Nieważne czy wybierzemy prosty styl wiejski, czy postawimy na elegancję w stylu dworkowym. Obie aranżacje wprowadzą nas w świat minionych epok. W takich domach mieszka się przyjemnie, bo wprowadzają ciepły, rodzinny nastrój. Dobrze będą się w nim czuli zarówno dorośli, jak i dzieci. Jeśli zadbamy także o codzienną dostawę mleka prosto od krowy i ciepłego chleba z pobliskiej piekarni, czas stanie dla nas w miejscu.
Data dodania: 02.09.2010